Erzurum Güncel- 1. aşaması “Doğu Anadolu Gözlemevi” (DAG) Projesi (2012 - 2020), 2. aşaması “Odak Düzlemi Aygıtları ve Adaptif Optik Sistemi” (ODA) Projesi (2016 - 2020) ve 3. aşaması da “Ayna Kaplama Sistemi” (AKS) Projesi olarak ilerliyor. (2020 - 2021). DAG Projesi ile teleskop ve kubbenin alımı ve kurulumu, gözlemevi binası ile çevre birimleri ve DAG yerleşkesinin alt ve üst yapılarının inşaası ve yapılması planlandı.

Projenin detayları

DAG için Erzurum’da, Konaklı - Karakaya Tepeleri’nde 2500 dönümlük arazi tahsisi yapıldı; yerleşke altyapısının tamamı, 2013 - 2018 yılları arasında tamamlandı. DAG Yerleşkesinin özellikle atmosferik koşulları (açık gece sayısı, düşük nem ve sıcaklık, alçak atmosferik dönüşüm katmanı, uygun rüzgar hızı ve görüş değerleriyle) astronomik açıdan büyük bir potansiyele sahip. DAG, ayrıca konumu açısından da dünya üzerinde büyük bir gözlemsel boşluğu dolduracak.

Milli teknoloji hamlesi

DAG’ın bina tasarımı ve üretimi, yerleşke alt-üst yapısı, DAG Teleskobu’nun optik tasarımı, adaptif optik (TROJA: Turkish adaptive Optics system for Infrared Astronomy) ve görüntü düzeltici sistemleri ile gözlemevi kontrol sistemi yerli ve milli olarak yapılıyor. DAG Teleskobu, optik olarak kendi sınıfında aynı anda Nasmyth odakları (VIS, NIR), Ritchey-Chretien (RC), Aktif Optik (a0), Adaptif Optik (A0) ve Görüntü Düzeltici (Derotator, DR)sistemlere sahip tek teleskop olarak hizmet verecek.

İş birliği yapacak

DAG, vizyonu, sahip olduğu teknolojik özellikleri ve odak düzlemi aygıtlarıyla sadece ülkemize değil, uluslararası astronomiye de yeni bir pencere açacaktır. DAG, birlikte faaliyete geçecek bütün çevre birimleri (ODA, AKS, OPAL) ile astronomik potansiyele ve güçlü altyapıya sahip yerleşke özellikleri sayesinde de Atatürk Üniversitesi bünyesinde her türlü bilimsel, teknolojik, ArGe alanları ve konularında (astronomi, uzay bilimleri ve teknolojileri, optik, aygıt geliştirme, atmosfer, kaplama, yazılım ve kontrol, savunma sanayi, vb.) ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla ortaklık - iş birliği yapacak ve hizmet verecektir.

Uzay bilimlerine yön verecek

Doğu Anadolu Gözlemevi (DAG), Türkiye’nin en büyük (4m ayna çaplı) ve ilk kırmızı ötesi (IR) teleskobuna sahip olacak uluslararası bir gözlemevidir. Türkiye’nin 2023 Vizyon Projeleri’nden olan DAG’ın vizyonu, ulusal ve uluslararası alanda rekabetçi, tercih edilen, uzay bilimlerine yön veren ve öncü gözlemevi olmaktır.

Yeniakit

https://www.yeniakit.com.tr/haber/en-buyuk-temel-bilim-yatirim-projesi-erzurumda-740635.html