Erzurum Güncel -
57’nci Alay’ın kahramanlarının Mustafa Kemal ile birlikte yürüdüğü 10 kilometrelik güzergahta, ’Ata’nın izindeyiz’ mesajı veren Gelibolu 2’nci Kolordu Komutanlığı’na bağlı 18’inci Mekanize Tugay komutanı Tuğgeneral Ferhat özgen ve yanındaki onlarca yüksek rütbeli subay, sabahın ilk ışıkları ile ellerinde Türk bayraklarıyla yürüyüşe geçti. Yürüyüşe 3 bin 500 izci, Türkiye’nin dört bir yanından 7 bini aşkın üniversite öğrencisi, 4 bin askeri lise ve Harp Okulu öğrencisi katıldı.
çanakkale savaşları sırasında, 57’nci Alay’ın çadırlarının bulunduğu Bigalı Köyü yakınlarındaki alanda 24 Nisan akşamı kamp kuran 3 bin 500 minik izci, yürüyüş sırasında patika kenarında koridor oluşturdu ve üniversite öğrencilerini ellerindeki Türk bayraklarını sallayarak selamladı. öğrenciler, 97 yıl önce 57’nci Alay’ın kullandığı 10 kilometrelik güzergahı yaklaşık 3 saatte yürüdü. Kırmızı cepken yeleklerinin sırtında ’Dedeciğim ben geldim’ yazısı bulunan minik izciler büyük ilgi çekti. Başlarında çanakkale Savaşları sırasında, Mehmetçiğin kullandığı ’Enveriye kabalağı’ olarak bilinen asker şapkası bulunan izciler, yürüyüş boyunca kahramanlık marşları söyledi.
| çanakkale Savaşlarının 97'nci yılı anma törenleri |
| Foto galeri için tıklayın |
CONKBAYIRI’NDA SANCAK DEVİR TESLİMİ
’Ata’nın izinde 57’nci Alay yürüyüşü’, Conkbayırı’nda saat 09.30’da sona erdi. 97 yıl önce olduğu gibi, Conkbayır siperleri yakınında buluşan katılımcılar burada gerçekleşen törende duygu dolu dakikalar yaşadı. çanakkale Savaşları sırasında, göğsündeki saatine isabet eden bir şarapnel parçası ile ölümden kurtulan Atatürk’ün dev heykelinin bulunduğu noktada yapılan törende, temsili 57’nci Alay Sancağı, geçen yıl yapılan yürüyüşte emanet edilen Niğde üniversitesi’nden çukurova üniversitesi’ne devredildi.
1’inci Ordu Komutanı Orgeneral Yalçın Ataman ile komutanlar protokolde yer alırken, Harp Akademileri Komutanı Orgeneral Arslan Güner, sivil kıyafetleri ile öğrencilerin yanında yer aldı.
Törende bir öğrencinin okuduğu Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi’nin ardından, 57’nci Alay Yürüyüşü’ne katılan tüm öğrencilerin, Gençliğin Ata’ya Cevabı’nı hep bir ağızdan okudu.
ANZAK KOYU’NDA ŞAFAK AYİNİ
çANAKKALE’de Anzak çıkarması’nın 97’inci yıldönümü anma programı kapsamında, Gelibolu Yarımadası Tarihi Milli Parkı’ndaki Anzak Koyu’nda şafak ayini yapıldı. Binlerce Anzak torunu, savaşta hayatını kaybeden ataları için dua etti.
Arıburnu önündeki Anzak Koyu’nda düzenlenen Şafak Ayini’ninde Türkiye’yi çanakkale Valisi Güngör Azim Tuna temsil ederken, törenlere Avustralya Başbakanı Julia Gillard, Yeni Zelanda Savaş Gazileri İşleri Bakanı Nathan Guy, Avustralya Hava Kuvvetleri Komutanı Hava Mareşal Geoff Brown, Avustralya ve Yeni Zelandalı askerler ile 6 bin Anzak torunu katıldı. Akşam saatlerinden itibaren koya gelen Anzak torunlarının bir bölümü, tören saatine kadar uyku tulumlarının içinde uyudu. Ayin öncesi Yeni Zalanda ve Avustralya Ordu Bandoları tarafından müzik dinletisi gerçekleştirildi. Tören alanına kurulan dev ekranlardan savaş ile ilgili belgeseller ve savaşa katılan askerlerin anıların anlatıldığı röportajlar gösterildi. Avustralya Muhafız Birliği ve Yeni Zelanda Savunma Kuvvetleri askerlerinden oluşan Merasim Kıtası’nın saat 05.30’da alana gelmesiyle Şafak Ayini başladı.
| Anzak Koyu Şafak Ayini Törenleri |
| Foto galeri için tıklayın |
’TüRKİYE’YE GöNüL BORCUMUZ VAR’
Törende ilk konuşmayı yapan Avustralya Başbakanı Julia Gillard, çanakkale Savaşları sırasında 8 bin 700 Avustralyalı askerin öldüğünü hatırlattı. Gillard şunları söyledi:
"Türkler bizim kayıplarımızı onurlandırdılar ve onlara kendi evlatları gibi sahip çıktılar. Daha sonra tarih sayfalarında nadir görülen bir şey yaptılar ve bu yere mağlupların onuruna Anzak Koyu adını verdiler. Bu nedenle Türkiye Cumhuriyeti’ne büyük bir gönül borcumuz bulunmaktadır. Hiç bir millet mabetlerimizi daha iyi koruyamaz ve bu kutsal ziyaretlerimize daha cömertçe ev sahipliği yapamazdı. Değerli bir rakip, daha da büyük bir dost olduğunu kanıtladı. Türkiye’nin ev sahipliği sayesinde, bu kıyılardan ayrılanların en içten şekilde ümit ettikleri şeyi yapıyoruz; Geri geliyoruz. Her zaman geri geleceğimiz gibi. Anzakların savaşta yaptıklarını anıyoruz. Barış zamanında ulusumuzu şekillendirmek için yaptıklarını. Burada, bizlere başka bir yeri değil, Avustralya’yı vatan olarak kabul etmeyi öğrettiler."
’GELİBOLU, YENİ ZELANDA İçİN DöNüM NOKTASI’
Yeni Zelanda Savaş Gazileri İşleri Bakanı Nathan Guy da, Gelibolu’nun bütün Yeni Zelandalılar için kutsal bir yer haline geldiğini söyledi. Nathan Guy şöyle dedi:
"Askerlerimizin ve kayıplarımızın cesareti ve hemen bir yüzyıl öncesinde onların burada maruz kaldıkları zorluklar, canlı bir biçimde tarih kitaplarımıza geçmiş ve ulusal ruhumuza kazınmıştır. Gelibolu, yaygın bir şekilde Yeni Zelanda’nın tek kimliğinin doğuşu ve milliyete doğru giden yolda önemli bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir."
ATATüRK’üN MEKTUBU OKUNDU
Daha sonra Mustafa Kemal Atatürk’ün 1934 yılında Anzak annelerine hitaben yazdığı mektu okundu. Türkçe ve İngilizce okunan mektupta şu ifadeler yer aldı:
"Uzak memleketin toprakları üstünde kanlarını döken kahramanlar; burada dost bir vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükun içinde uyuyunuz. Sizler Mehmetçik’lerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar; göz yaşlarınızı dindiriniz, evlatlarınız bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve huzur içinde rahat rahat uyuyacaklardır. Bu toprakta canlarını verdikten sonra artık bizim evlatlarımız olmuşlardır."
DUALAR EDİLDİ, MİLLİ MARŞLAR OKUNDU
Yeni Zelanda Savunma Kuvvetleri Başrahibi Din İşleri Subayı Micheael Subritzky tarafından Anma Duası, Avustralya Başrahibi Geoff Webb tarafından Tanrının Duası yaptırıldı. Ataları için dua eden torunlar duygulu anlar yaşadı ve gözyaşı döktü. Savaşa katılan ülke çelenklerinin Anzak kaidesine sunulmasının ardından savaşta yaşamını yitiren askerler için saygı duruşu yapıldı. İstiklal Marşı, Avustralya ve Yeni Zelanda milli marşları eşliğinde bayraklar göndere çekildi.
Törenler, saat 10.00’da Avustralyalılar’a ait Lone Pine Anıtı’nda ve saat 11.30’da Conkbayırı’ndaki Yeni Zelanda Anıtı’nda devam edecek.
ASKERLER İçİN DUYGUSAL TöREN
çanakkale’de Anzak çıkarması’nın 97. yıldönümü nedeniyle Avustralyalı askerleri anmak için Lone Pine Anıtı’nda, Yeni Zelandalı askerleri anmak için de Yeni Zelanda Anıtı’nda tören düzenlendi.
Saat 10.00’da başlayan törene Türkiye’yi temsilen çanakkale Valisi Güngör Azim Tuna, Avustralya Başbakanı Julia Gillard, Yeni Zelanda Savaş Gazileri İşleri Bakanı Nathan Guy, Avustralya ve Yeni Zelandalı askerler ile binlerce Anzak torunu katıldı. Avustralya Ordu Bandosu’nun çaldığı marşlardan sonra Avustralya Muhafız Birliği’nin yerini almasının ardından tören başladı. Avustralya Büyükelçisi Ian Biggs karşılama konuşması yaptı. Avustralya Ordusu Başrahibi Geoff Webb, İncil’den bir bölüm okuldu. Avustralya Başbakanı Julia Gillard çanakkale Savaşlarında 8 bin 700 Avustralyalı’nın yaşamını yitirdiğini hatırlattı. Gillard, "Anzaklar, ulusun çocukları, Gelibolu’nun askerleri oldu. Bu coğrafyanın hiçbir yerinde Lone Pine’ndekinden daha şiddetli bir çatışma olmamıştır. 3 günlük şiddetli çatışma bu toprağı kana boyamıştır. Bu nedenle bugün buraya bir zaferi kutlamak için gelmedik. Anzakları ve umuyorum az da olsa bizleri de tanımlayan değerlerin onuruna geldik. Burada zafer kazanılmadı, ancak bir yerde zorlu bir ders çıkarıldı ve anlam kazanıldı" dedi.
Konuşmanın ardından Avustralya Ordusu Başrahibi Geoff Webb tarafından Avustralya Savunma Kuvvetleri için dua yaptırıldı. Savaşa katılan ülkelerin temsilcileri anıta çelenk sundu. Savaşta yaşamını yitirenler için bir dakikalık saygı duruşunda bulunuldu. İstiklal Marşı ve Avustralya Milli Marşı okundu.
EN MİNİK ANZAK
Anzak Günü törenleri için Avustralya’dan binlerce kişi Gelibolu Yarımadası’na geldi. Genci, yaşlısı ataları için dua edip, onları andı. Atalarını anmaya gelen en küçük Anzak torunu ise 9 aylık Aliya O’Toole oldu. Annesi Jessica O’Toole ile birlikte Avustralya’nın Canbera kentinden Gelibolu Yarımadası’na gelen minik Aliya, Lone Pine Anıtı’ndaki törenin maskotu oldu. Tribünlerde annesi Jessica ile birlikte oturan Aliya, Anzak törenlerine katılan ’en küçük Anzak torunu’ olarak nitelendirildi.
YENİ ZELANDA TöRENİ
Buradaki tören ardından Yeni Zelandalı askerleri anmak için Conkbayırı’ndaki Yeni Zelanda Anıtı’nda da saat 11.30’da bir tören gerçekleştirildi. Törende konuşan Yeni Zelanda Savaş Gazileri İşleri Bakanı Nathan Guy, "Conkbayırı, Yeni Zelanda kuvvetlerinin Gelibolu mücadelesinde son büyük itici gücün taktik hedefiydi" dedi.
Konuşmaların ardından da buradaki anıtta da saygı duruşu ve çelenklerin konulması ile Anzak törenleri sona erdi.