Gazete Güncel- Şap hastalığı, Türkiye’de çift tırnaklı hayvanlarda hızla yayılan ve süt ile et veriminde ciddi kayıplara yol açan viral bir hastalık olarak üreticileri alarma geçirdi. Ağız içi yaraları, salya akıntısı ve yürüme güçlüğü gibi belirtilerle kendini gösteren hastalık, genç hayvanlarda ölüme kadar varabiliyor.
Türkiye’de yılda iki kez yapılan aşılamalarla önlenmeye çalışılsa da, görüldüğü bölgelerde karantina ve hayvan hareketlerinin kısıtlanmasına neden oluyor. Tarım ve Orman Bakanlığı, 1 Temmuz’da 81 il müdürlüğüne acil kodlu yazı göndererek, hayvan pazarlarının kapatılmasını istemişti. Erzurum ve 80 ilde pazarlar hala kapalı. Tarım Bakanı İbrahim Yumaklı, bazı illerde salgının büyük oranda kontrol altına alındığını belirterek, 8 ilde pazarların önümüzdeki hafta açılacağını açıkladı.
Nüfusun önemli bir kısmının, geçimini hayvancılık ve buna bağlı sektörler sayesinde sağladığı Erzurum’da ise İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden konuya ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı. Söğütlü Mahallesi’ndeki hayvan yetiştiricileri, hem kendileri hem de diğer üreticiler adına yaşadıkları mağduriyeti dile getirerek Erzurum Valisi Mustafa Çiftçi’den acil destek talebinde bulundu.
“Hayvanlarımız ölüm noktasında”
Söğütlü Mahallesi’nden Taner Gülüm (49), 35 büyükbaş hayvanının şap hastalığı yüzünden ölüm noktasına geldiğini belirterek,“Devletten herhangi bir destek alamıyoruz, sadece göstermelik birkaç uygulama yapıldı. 3-4 gün önce bazı komşularımıza bir iki bidon dezenfektan dağıtıldı ama bunun hiçbir faydası olmadı. İlkbaharda 4 veteriner köye geliyor, dört adet şırınga ile köydeki tüm hayvanlara aşı vuruyorlar; sonra hayvanlar birbirine virüs bulaştırıyor. Ben hayvanlarıma aşı yaptırmak istemediğimde ise ‘Eğer yaptırmazsan devletin desteğinden faydalanamazsın’ diyorlar. Bu da bizi zor durumda bırakıyor” dedi.
Aziziye İlçe Tarım Müdürlüğü’nden şikayetçi olduklarını dile getiren Gülüm, “İlçede onlarca veteriner var ama hiçbiri buraya gelip hayvanların durumunu kontrol etmedi. Sadece göstermelik bir iki hayvana dezenfektan uygulayıp gittiler. Başka bir şey yapılmadı” diye konuştu.
“İlaç fiyatları üreticiyi çaresiz bırakıyor”
Hayvansal ilaçların maliyetinin yüksek olduğuna da değinen Gülüm, “Bir ateş düşürücü 1000 lira. 35-40 hayvanı olan bir kişi, tümüne ilaç alacak olsa 30-40 bin lira ödemek zorunda kalıyor. Bu bizim için imkansız. Biz devletimizden bu konuda destek bekliyoruz. Eğer hayvanlara ateş düşürücü gerekiyorsa veterinerler gelsin, uygulamayı yapsın. Şap aşısı istemiyoruz. Biz sadece hayvanlarımızın ateşinin düşürülmesini ve tedavisini istiyoruz” ifadelerini kullandı
“Aşıların etkisi şüpheli”
Söğütlü Mahallesi’nden bir diğer üretici Muğdat Örden de (60), 30 büyükbaş hayvanının şap hastalığına yakalandığını kaydederek, “İşte görünen durum bu… Devlet bunun önlemini zamanında niye almıyor? Şap hastalığı bulaşmadan en az 3 ay önce aşısı yapılıyor değil mi? Eğer bu aşı zamanında yapıldıysa, 3 ay sonra bu hastalık nasıl bulaşıyor bu hayvana? Aklımıza şu soru geliyor; Acaba yapılan aşıların tarihi geçmiş miydi, yoksa geçmemiş miydi?” dedi. Örden, ayrıca hayvanların durumunun çok kötü olduğunu vurgulayarak, “Yemyeşil otun içinde bile hayvanlarımız ağızlarını yere vurmuyor, halsiz düşmüş durumdalar. Eğer zamanında müdahale yapılmazsa hepsi telef olacak” diye konuştu.
Vali Çiftçi’ye çağrı: “Acilen müdahale edilsin”
Soruna acil çözüm bulunması için Erzurum Valisi Mustafa Çiftçi’ye seslenen üreticiler, “Valimiz, Tarım İl Müdürüyle, Ilıca ve Aziziye yetkilileriyle görüşsün, bu işe acilen el atsınlar. Devletimizin bize el uzatmasını bekliyoruz” diyerek taleplerini dile getirdiler
Yıllar sonra ilk kez görüldü!
Öte yandan, yayılımı hızlı, fakat öldürücülüğü az olan yeni varyant virüsün, 1967 yılından bu yana ilk kez görülen SAT1 virüsü olduğu ortaya çıktı. Şap hastalığına karşı mevcut aşıların bu varyantta işe yaramadığı öğrenilirken, bakanlık devreye girerek yeni bir aşı üretti. Bu kapsamda 16 noktada hastalık görülen Erzurum’a ilk etapta 120 bin doz aşı gönderildi. Kars ve Ardahan’ın aksine Erzurum’da bildirilen hayvan ölümü olmazken, sahada şap virüsü taşıyan hayvanlara aşılama çalışmalarının sürdüğü bilgisi edinildi.
Ali Kaya