Gazete Güncel- Erzurum Su ve Kanalizasyon İdaresi’nin (ESKİ) 2024 yılı denetim sonuçları açıklandı. Sayıştay raporu; milyonlarca liralık tahsil edilemeyen alacaklardan, "ihale bölme" yöntemine, rekor düzeydeki su kaybından, mevzuata aykırı personel harcamalarına kadar bir dizi çarpıcı bulguyu gün yüzüne çıkardı.

Sayıştay’ın en dikkat çekici bulgularından biri, Erzurum’un içme suyu sistemindeki devasa kayıp oranı oldu. Rapora göre, içme suyu temin ve dağıtım sistemlerindeki su kayıp-kaçak oranı oldukça yüksek seviyelerde seyrediyor. Üstelik bu kayıpları takip etmesi gereken kontrol sistemlerinde de ciddi eksiklikler tespit edildi.

ESKİ’NİN PARASI ABONEDE KALDI: ALACAKLAR TAHSİL EDİLEMİYOR

Kurumun mali yapısını sarsan bir diğer konu ise devasa alacak yükü. Raporda, içme suyu ve atık su aboneliği kaynaklı alacakların etkin bir şekilde tahsil edilemediği vurgulandı. Alacakların birikmesi, kurumun nakit akışını ve yatırım kapasitesini olumsuz etkiliyor.

İHALE YÖNTEMİNDE “BÖL-PARÇALA-YÖNET” STRATEJİSİ

Sayıştay denetçileri, harcamalarda mevzuatın arkasından dolanıldığını tespit etti. Tek seferde ihale edilmesi gereken birçok mal ve hizmet alımının, ihale sınırlarının altında kalmak amacıyla kısımlara bölündüğü görüldü. Bu yöntemle açık ihale yerine doğrudan temin yoluna gidildiği anlaşıldı.

ZARARINA SATIŞ: SU TARİFELERİ MALİYETİN ALTINDA!

Ekonomik veriler, ESKİ’nin su satışından zarar ettiğini ortaya koydu. İdarenin belirlediği içme ve kullanma suyu tarifelerinin, suyun üretim maliyetinin bile altında kaldığı raporlandı. Bu durumun kurum bütçesinde kalıcı hasarlara yol açtığı belirtildi.

VERGİ VE SGK BORCU OLANLARA ÖDEME YAPILMIŞ

Mali disiplin konusunda sınıfta kalan ESKİ’nin, iş yaptığı firmalara ödeme yaparken yasal sorgulamaları ihmal ettiği ortaya çıktı. Vadesi geçmiş vergi borcu ve Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) borç sorgulaması yapılmadan ilgililerine ödeme yapıldığı tespit edildi.

İŞÇİ HAKLARI VE PERSONEL HARCAMALARINDA USULSÜZLÜK

Personel yönetiminde de ilginç bulgular mevcut:

Birikmiş İzinler: İşçilerin yıllık ücretli izinlerinin kanuna uygun şekilde kullandırılmadığı ve izinlerin biriktirildiği görüldü.

Hatalı Giyim Yardımı: Hizmet alımı kapsamında dışarıdan çalıştırılan personele, mevzuata aykırı olarak giyim malzemesi alımı yapıldı.

Kesintisiz Ödeme: Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı hak edişlerinin, yasal kesintiler yapılmadan ödendiği rapor edildi.

ÇEVRE VE DENETİM İHMALİ

ESKİ’nin çevresel denetim görevlerinde de aksamalar yaşandığı belirlendi. Endüstriyel atık su üreten bazı işletmelerin deşarj ruhsatlarının yenilenmediği ve bu durumun çevre kirliliği riski taşıdığı ifade edildi. Ayrıca, belediyelerden tahsil edilen Çevre Temizlik Vergisi (ÇTV) paylarının ilçe belediyelerine aktarılmadığı da bulgular arasında yer aldı.

Onur SAĞSÖZ / Ajans Palandöken