Erzurum Güncel- GİK toplantısına Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’nın yanı sıra Müsiad Genel Başkanı Ömer Cihad Vardan, MÜSİAD Genel Merkez heyeti, yönetim kurulu üyeleri, sektör kurulu ve komisyon başkanları ile Türkiye genelinde bulunan 32 Müsiad şubesinin başkanları ve yöneticilerinin katılacağını ifade eden Güvenli, “Bu etkinliği Erzurum için önemli kıldığına inandığımız bir husus daha var ki, o da, Genel İdare Kurulu toplantımızın yapılacağı Erzurum’a, 200’e yakın yerli ve yabancı işadamının gelecek oluşudur. Bu nedenle gümrükler konusunun ele alınacağı bu toplantıyı, konuk işadamlarına Erzurum’un yatırım imkan ve olanaklarını sunabilme açısından da bir fırsat olarak görüyoruz” dedi. Türkiye’nin Ak Parti döneminde, son yıllarda yaptığı atılımlarla ticari konumunu, güvenilirliliğini tüm dünyaya ispatladığını ifade eden Güvenli, “Ancak özellikle doğu sınır kapılarındaki çeşitli sıkıntılar nedeni ile ticari gelişmemiz sınır illerimize arzu edilen seviyede yansımamaktadır. Türkiye’nin doğusunda 8 adet sınır kapısı bulunmaktadır. Bu kapıların 4 tanesi İran’a, 2 tanesi Gürcistan’a, 1 tanesi Ermenistan’a ve 1 tanesi de Nahcivan’a açılmaktadır. Bu kapılardan ticari giriş çıkışların yapıldığı en önemli kapı İran çıkış kapısı olan Ağrı-Doğubayazıt-Gürbulak sınır kapısıdır. Ülkemizin doğusundaki bu ülkelerin bizim sınır kapılarımızdan geçerek Avrupa’ya ulaşmaları nasıl cazip hale getirilir, önce bu soruya yanıt vermek gerekir. Bu güzergahın ve sınır kapılarının öyle bir hale getirilmeleri gerekir ki, söz konusu ülkeler başka alternatif yollar aramasınlar. Dış ticaret yolları için, ülkemizin tercih edilmesini geçerli kılacak önlemleri almamız ve diğer rakip yollardan daha cazip hale gelmemiz için atılması gereken adımların başında sınır kapılarının iyileştirilmesi gerekmektedir. Bugün bu sınır kapılarının en işlevsel olanı ve ticari geçişlerin yapıldığı kapı Ağrı-Doğubayazıt -Gürbulak sınır kapısıdır.” diye konuştu. Güvenli, MÜSİAD Erzurum Şube Başkanlığınca düzenlenen Erzurum Valiliğinin ev sahipliğinde yapılan, İran (Erzurum) Başkonsolosunun teşrifleri ile yapılan, gerek İran ve gerekse Türkiye Gümrük yetkililerinin katıldığı toplantıda, özellikle Gürbulak sınır kapısındaki sorunların ele alınıp çözüm yolları üzerinde durulduğunu ifade ederek, “Sevindirici bir gelişme olarak, bu toplantıda konuşulan problemlerden bazıları için kısa zamanda çözüm yolları bulunmuştur. Örneğin; İranlı öğrencilerden girişte alınan 10 bin tumen, gümrük tarafından 13 bin tümene çıkarılmıştı. Bu toplantı sonucu bu rakam tekrar eski haline döndürülmüştür. Yine İranlı öğrencilere geçişlerde yapılan kontrollerde kitap taşıma izni verilmiştir. İş adamları için her iki ülkenin uygun gördüğü bir ‘İş adamı kimlik kartı’ oluşturulması durumunda, sınır geçişlerinde öncelik sağlanması mutabakatına varılmıştır. Sınır kapısında geçişte yaya geçiş yolu olarak kullanılan 1 kilometrelik kısmın, yolcular için, eşyaları ile birlikte yaya yürümelerini kolaylaştırmak için bir servis konulması veya yürüyen bant yapılması kararlaştırılmıştır. Müsiad Erzurum Şube Başkanlığınca sınır illerimizde görevli ilgili gümrük müdürlükleri ile yapılan istişareler ve MÜSİAD Genel Başkanlığının Van da yaptığı Gümrüklerdeki sorunlarla ilgili olarak yaptığı Bölgesel istişare Toplantısında Sınır kapılarımız, Sınır ticareti ve İhracatçı iş adamlarının karşılaştıkları sorunlar tartışılmış olup, bu konuda MÜSİAD olarak çözüm önerilerimiz dile getirilmiştir. Gerek bahsi geçen toplantı ve istişarelerde ve gerekse ilgili kurumlar tarafından hazırlanan raporlarda aşağıda sıraladığımız sorunlar ve çözüm önerileri dile getirilmiştir. Bu öneriler, GİK toplantımızda da, bizzat Sayın Bakanımıza da bir rapor halinde sunulacaktır.” Şeklinde konuştu. Müsiad Erzurum Şube Başkanı Mustafa Güvenli, Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’ya GİK toplantısında sunacakları raporda, üzerinde durdukları maddeler şöyle sıraladı: “ 1-Edirne-Kapıkule sınır kapısında, TIR bölümünde 11 adet peron, yolcu bölümünde ise 23 adet peron ve 3 adet x-ray cihazı bulunmaktadır. Kapıkule sınır kapısı Türkiye’nin Avrupa ya açılan kapısıdır. Türkiye Dış Ticaret hacminin büyük kısmını bu kapı karşılamaktadır. Tesis ve İşleyiş açısından modern ve hızlı bir işletme niteliğindedir. Hemen hemen sorunlar en aza inmiş durumdadır. Buna karşılık Ağrı-Doğubayezid-Gürbulak sınır kapısı ise, başta İran olmak üzere, bütün Orta Asya ve aynı zamanda Çin in Avrupa ya açılan kapısı olmasına rağmen tek turnike ile çalışmaktadır. Burada yapılması gereken en önemli işlem, Kapıkule sınır kapısı kadar olmasa bile, en az 15 peronlu modern bir tesis yapılmasıdır. Ve diğer kapıların ise bölge yüküne göre en az 5 peronluk giriş ve çıkışların sağlanacağı modern tesislerin yapılması gereğidir. 2. Doğu bölgesinde bulunan bütün kapıların ortak sorunu, hiç birisinde, tam teşekküllü bir TIR parkı olmamasıdır. Bu tür Tır Parkı ve diğer hizmetlerin alınabileceği uygun büyüklükte sahaların tesis edilip, yapılması ülkemiz ticareti açısından büyük önem taşımaktadır. 3. Yine bu bölgede bulunan bütün sınır kapılarının ortak sorunlarından biride yeterli personel istihdamının olmayışıdır. Şöyle ki;-Gümrük Kapılarında çalıştırılan personelin bir kısmı ihtiyaç duyulan zamanlarda diğer kamu kurumlarından talep edilmektedir(Ziraat Mühendisi, Veteriner Hekim gibi).Ancak çağırılan personelin kendi görev yerindeki işleri de olduğu için zaman zaman gecikmeler yaşanmaktadır. Bu sebeple gümrükte çalışması gereken personelin diğer kurumlardan görevlendirilmesi yerine ilgili kadrolar tahsis edilerek gümrüklerde istihdam edilmesi cihetine gidilmesi uygun olacaktır. Aynı zamanda bir diğer sorunda, Modern ve Hızlıca Büyüyen bir Türkiye ye yakışmayan ilkel bilgisayar sorununun olmasıdır. Belirtilen bilgisayar ve personel sorunlarının çözümü, kanaatimizce, burada bahsi diğer konudur. 4. Ülkemizde pasaport kontrolü ile gümrük kontrollerinin yapılması iki ayrı kurum tarafından yapılmaktadır. Bu ise gümrük kapılarında işlemlerin uzamasına sebep olmaktadır. Her iki kurumun kendilerine ait kurumsal yapılarından dolayı işlemlerde gecikmeler olmaktadır. İşlemlerin uzamasına engel olmak için ilgili kurumlar arasında tespit ettiğimiz koordinasyon eksikliğinin giderilmesi için çalışmalar yapılması gerekmektedir. 5. Erzurum Hava Limanı Dış Hatlar Terminalinde Gümrük Personeli kadrosunun olmaması, geçen yıl Rusya tarafından gelen bir uçağın yolcularının üç saat gibi bir zaman mahsur kalmasına neden oldu. Bir kış sporları merkezi olan Erzurum’da zaman zaman tarifeli olmayan hac, umre ve sporcu kafileleri taşıyan uçak seferlerinde sorunlar yaşanıyor. Artık yurtdışına tarifeli uçak seferlerinin planlandığı bir dönemde, Dış Hatlar Terminalindeki Gümrük Personeli sıkıntısının giderilmesi gerekmektedir. Sorunları alt alta sıraladığımız bu 5 maddenin dışında; Çıldır – Aktaş Sınır Kapısı ile ilgili olarak önemli bulduğumuz şu bilgileri de aktarmak istiyorum. Gürcistan’a bağlantımızı sağlayan sınır kapılarından Hopa sınır kapısı bugün modern şartlarda hizmet vermektedir. Ayrıca, Posof – Türközü sınır Kapısının 5 peronlu modern bir sınır kapısı haline getirilmesi gerekmektedir. Gürcistan, Kafkaslar ve Orta Asya’daki diğer Kardeş Türk Cumhuriyetleri dikkate alındığında, trafiğin daha rahat ve coğrafi şarların en elverişli olduğu güzergâh ise, Kars – Çıldır - Tiflis hattıdır. Bu güzergah karayolu taşımacılığı açısından, hem yolun kısalığı ve hemde coğrafi olarak düzgünlük açısından en elverişli konumdadır. Bu güzergah dikkate alındığında, iki ülkenin sınır girişi olarak, Çıldır – Aktaş Sınır kapısının faaliyete geçirilmesi durumunda, ticaret hacmi oldukça artacaktır. Bu durum dikkate alındığında 5 peronlu Aktaş sınır kapısının faaliyete geçirilmesi, Asya kıtası ile olan dış ticaretimiz de gözle görünür ilerleme sağlayacaktır. “