1. YAZARLAR

  2. Mehmet ŞENER

  3. KADIN VE CİRİT…
Mehmet ŞENER

Mehmet ŞENER

Yazarın Tüm Yazıları >

KADIN VE CİRİT…

A+A-

Erzurum Büyükşehir Belediyesi ile Geleneksel Spor Dalları Federasyonu’nun ortak çabasıyla ata sporu cirit yeniden ülke gündemine taşınacak.Erzurum bugün başlayacak müsabakalarla cirit’e doyacak. Başkan Mehmet Sekmen, Erzurum’da düzenlenecek müsabakalarda dereceye girenlere para ödülü vereceğini açıklamıştı. Bu gençlerin cirit’e olan ilgisini artıracaktır. Ancak en az bunun kadar önemli bir adım da, genç kızlarımızın da bu spora ilgi göstermesini sağlamak. Hemen her spor dalında başarı gösteren Erzurum kadını cirit’te de adından söz ettirebilir. Ancak bunun için belediye ve federasyonun öncülüğünde bir çalışma yürütülmesi gerekir. Biz biliyoruz ki böyle bir öncülüğün ardından tıpkı erkek cirit kulüpleri gibi kadın cirit kulüpleri de olabilir. Erzurum’da bugün başlayıp 16’ınsa sona erecek müsabakalar, hem büyükşehir belediyesine hem de federasyona ciddi bir done sunacaktır. Ben o donenin gelecekte Erzurumlu kadınlara da bu yolu açacağına inanıyorum. Bunun için gerekli olan tek şey, belediye ve federasyonun karar vermesi. Sekmen ve Ceylan da bu cesareti görüyorum. Atalarımızın asırlar boyu sürdürdüğü, günümüzde de giderek ilgi gören bir ata sporu olan cirit; artık öyle bir seviyeye ulaştı ki, Batı’da önemli üniversitelerde cirit takımları kuruluyor ve geleneksel bu spor dalı, günümüzde erkekler kadar kadınların da ilgisini çekiyor. Erzurum’un cirit’te çok önde olduğunu biliyoruz. Hatta hemşerimiz Geleneksel Spor Dalları Federasyon Başkanı Prof. Dr. Alparslan Ceylan ve ekibi sayesinde de yurdun dört bir yanında cirit takımları kuruldu ve cirit ligi oluştu. Kendimi bildim bileli ciride ilgi duydum ve bulduğum her fırsatta da cirit izlemeye gittim. Yoğun bir talep olduğunu biliyorum. Özellikle üniversiteli kızlarımız cirit müsabakalarını takip ediyor ve kendileri de cirit oynamak istiyor. Kim bilir belki Erzurum’da kadın cirit takımları da kurulur. Niçin olmasın ki? Kadınlar futbol, boks ve güreş gibi erkeklerin etkin biçimde yaptıkları sporu yapıyor; neden cirit oynamasın? Dünyada örnekleri çok, hatta ülkemizde de cirit oynayan genç kızlarımız var. Hanımlar bu sporu biraz tanısa inanıyorum ki sevecekler ve ilgi gösterecekler. İşte size kısa bir cirit tarihçesi: Cirit, bir diğer deyimle Çavgan, Türklerin yüzyıllardan beri oynadıkları bir ata oyunudur. Türkler, Orta Asya’dan Anadolu’ya bu atlı oyunu da dolu dizgin beraberlerinde getirmişlerdir. Türkler için at, mukaddes ve vazgeçilmez bir unsurdur. At sırtında doğar, at sırtında büyür, at sırtında savaşır, at sırtında ölürlerdi. At sütü kımız Türklerin yegâne içkisi idi. Cirit Oyunu, Türklerin en büyük tören ve sportif oyunu idi. Daha sonra 16. yüzyılda Osmanlı Türkleri tarafından bir Savaş Oyunu olarak kabul edildi. 19. yüzyılda bütün Osmanlı ülkesi ve saraylarının en büyük gösteri sporu ve oyunu oldu. Cirit, aynı zaman tehlikeli bir oyun olduğundan 1826 yılında II. Mahmut tarafından yasak edildi. Fakat daha sonra yine Osmanlı Ülkesi’nin başta gelen meydan ve savaş oyunu olarak her tarafa yayıldı. Cirit Oyunu, daha 40-50 yıl öncesine değin Anadolu’da yaygın bir oyun olduğu halde son yıllarda sadece Balıkesir, Söğüt, Konya, Kars, Erzurum ve Bayburt yörelerinde yaşamaya devam etti. 20-25 yıldan beri Konya ve Balıkesir’de tarihe karıştı. Buna rağmen halen Anadolu’nun hemen her köşesinde düğünlerde ve bayramlarda köy delikanlıları ve kasaba halkı Cirit Oyunu’nu oynamaktadır. Büyük şehirlerimize karşı köy ve kasabalarımızda yaşamaktadır. Sinop köylerinden Gaziantep’e, Bursa’dan Antalya’ya kadar Doğu, Batı, Güney ve Kuzey Anadolu’da köylerimizin güreşle beraber başlıca yiğitlik ve savaş oyununu teşkil etmektedir. Halkın ilgisini çekmek için cirit meydanında davullar ve zurnalar çalınır. Ayrıca Yurtdışı İran, Afganistan ve Türkistan Türkleri ile Türklerle meskûn diğer Asya yörelerinde de hâlâ canlılığını ve geleneğini sürdürmektedir. Her yıl Ertuğrul Gazi Törenleri dolayısıyla eylül aylarının ikinci Pazar günleri Söğüt’te, çeşitli şenlikler vesilesiyle de Erzurum, Kars ve Bayburt dolaylarında oynanmaktadır. 1972 yılı eylül ayında Konya Turizm Derneği’nin teşebbüsüyle Konya’da bir Cirit Oyunları Şenliği düzenlenmiş, bu şenliğe Erzurum ve Bayburt Cirit Takımları katılmış ve büyük başarı sağlanmıştır. Cirit Oyunu Konya’da yeniden geleneksel olarak canlandırılmaya çalışılmaktadır.

Önceki ve Sonraki Yazılar

YAZIYA YORUM KAT

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.